Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο διαλογισμός είναι για την ψυχή μας ό,τι είναι η γυμναστική για το σώμα μας. Άσχετα με τις θρησκευτικές και τις πνευματικές παραδόσεις των Ινδών, με μια δυτική σκοπιά, λειτουργεί ως εξής:
Αράζεις κάπου αναπαυτικά και κλείνεις τα μάτια. Η προσοχή σου μπορεί να πάει στην αναπνοή σου ή απλά σε μια ωραία μουσική που έχεις βάλει να παίζει. Το μυαλό μετά από λίγο φεύγει, κάνει μια σκέψη, μια εικόνα, και όποτε παρατηρήσεις ότι έφυγε, επιστρέφεις στη μουσική σου.
Αυτό είναι όλο. Σκέφτεται, το παρατηρείς, επιστρέφεις στη μουσική. Το νόημα είναι, μέσα από αυτή τη διαδικασία, να αντιληφθείς ότι άλλο πράγμα είναι οι αυτόματες σκέψεις που κάνει ο εγκέφαλός μας και άλλο η συνειδητή μας βούληση. Ο εαυτός μας, το υποκείμενο, είναι η συνείδηση και η βούληση, είτε ως ψυχή είτε ως το ανώτατο προϊόν του προμετωπιαίου μας λοβού. Οι αυτόματες σκέψεις μας είναι το περιεχόμενο του μυαλού, αναμνήσεις, επιθυμίες και φόβοι, τα αντικείμενα της συνείδησης και της βούλησης.
Παρατηρώντας διαλογιζόμενος ότι εγώ δεν είμαι η σκέψη ότι θα με χωρίσει η Μαρία, ότι πονάει το πόδι μου, ότι πρέπει να επαναστατήσει ο λαός ή οτιδήποτε άλλο το μυαλό θα σκεφτεί ή θα κάνει εικόνα, αποταυτίζομαι ως εαυτός από αυτά τα παράγωγα του νου μου. Έχω μετά τη δυνατότητα να κρίνω ποια από αυτά τα παράγωγα είναι ωφέλιμα και ποια όχι, χρήσιμα ή όχι, δικά μου ή όχι, επιθυμίες και ανάγκες δικές μου ή το όποιο δηλητήριο της κοινωνίας ή και των γονιών μου.
Μαθαίνω να παρατηρώ και πώς ο οργανισμός μου, απαντώντας σε κάποιες σκέψεις, ενεργοποιείται συναισθηματικά ή και σωματικά και μου δημιουργεί αυτόματες αισθήσεις και παρορμήσεις. Σταδιακά μπορώ να επιλέγω ποιες από αυτές επιθυμώ να πράξω και ποιες να αγνοώ με ανυπακοή.
Όλο αυτό λειτουργεί και ψυχοθεραπευτικά γιατί κάποια από τα αυτόματα μοτίβα μας που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ψυχοπαθολογικές λούπες. Το μυαλό μου μπορεί να λέει ότι φταίω που δεν είμαι όπως μου είπανε ότι θα έπρεπε να είμαι και να μου δημιουργεί ενοχές ή ότι είναι χρήσιμο να προσπαθώ να προβλέψω κάθε πιθανό μελλοντικό κίνδυνο τάχα για να προετοιμαστώ και να μου δημιουργεί ακατάσχετο άγχος.
Υπάρχει έρευνα που βρήκε ότι μετά από 6 μήνες καθημερινού 15λεπτου διαλογισμού από αρχάριους meditators παρατηρήθηκε σε MRI αλλαγή στις εγκεφαλικές λειτουργίες. Το κέντρο του φόβου, η αμυγδαλή, ενεργοποιούνταν λιγότερο και ο προμετωπιαίος λοβός, το κέντρο της λογικής, περισσότερο. Σε μια κοινωνία που το άγχος είναι πανδημία και που εκτός ότι είναι συνυπεύθυνο για πάρα πολλές ασθένειες είναι συνυπεύθυνο και για την αδυναμία μας να ζήσουμε ευτυχισμένοι, οποιοσδήποτε τρόπος εξάλειψης του άγχους μας είναι θησαυρός.
Και το να μπορούμε να ζήσουμε ήρεμοι και συνειδητοί είναι κάτι που απαραίτητα μας κάνει και καλύτερους ανθρώπους και πιο ενεργούς πολίτες. Και αυτό γιατί ο ανθρώπινος οργανισμός, σε ηρεμία, είναι στη βέλτιστη κατάστασή του . Ανοίγει ο δρόμος για περισσότερη χαρά, ελευθερία και επικοινωνία. Και όσο πιο χαρούμενος, γαλήνιος και γεμάτος νιώθει κανείς, τόσο θετικότερη επιρροή είναι και για την κοινωνία.
Όταν λάμπεις δεν έχεις κανέναν απολύτως λόγο να αδικήσεις, να κακομεταχειριστείς ή να εξαπατήσεις τον συνάνθρωπό σου. Προτιμάς να μοιραστείς, να αφυπνίσεις, να βοηθήσεις και να αγωνιστείς. Και έχεις και περισσότερες ικανότητες να το κάνεις, γιατί η υποταγή στους αυτοματισμούς μας και το αδιάκοπο άγχος μας στερεί ενέργεια, αντοχές, όρεξη, κίνητρο και διαύγεια.
Άρα πειραματιστείτε. Απλά αράζεις και ακούς μουσική με κλειστά μάτια.
