Το σύνδρομο του βραστού βατράχου αναφέρεται στη συναισθηματική κόπωση. Αυτό το είδος κόπωσης εμφανίζεται όταν βρίσκετε τον εαυτό σας μπλοκαρισμένο σε μια κατάσταση από την οποία σας φαίνεται αδύνατο να ξεφύγετε. Έτσι συνεχίζετε να την ανέχεστε, μέχρι που τελικά σας καταστρέφει. Μπορεί να πει κανείς ότι κρατάτε τον εαυτό σας μέσα σε ένα φαύλο κύκλο που σας καταστρέφει ψυχικά και συναισθηματικά και στο τέλος αισθάνεστε εξαντλημένοι. Ο Olivier Clerc, ένας γάλλος συγγραφέας, χρησιμοποίησε απλά λόγια για να δημιουργήσει μια ενδεικτική ιστορία σχετικά με αυτήν την εξάντληση, «το σύνδρομο του βραστού βατράχου».
Ας ρίξουμε μια καλύτερη ματιά στο τι εννοούσε και στο πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τα διδάγματα που μας προσφέρει. Η ιστορία του βασίζεται στα ευρήματα ενός πειράματος που ερευνητές έκαναν τον 19ο αιώνα. Σύμφωνα με αυτά, αν ο ρυθμός θέρμανσης του νερού είναι 0,02 βαθμούς κελσίου ανά λεπτό, ο βάτραχος θα παραμείνει ακίνητος και θα πεθάνει μόλις ζεσταθεί πολύ. Οποιαδήποτε άλλη ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή, θα κάνει τον βάτραχο να πηδήξει έξω και να γλιτώσει. Επομένως, όπως ακριβώς εξήγησε ο Olivier Clerc, αν βάλετε έναν βάτραχο σε μια κατσαρόλα με νερό και αρχίσετε να το θερμαίνετε αργά, ο βάτραχος σταδιακά προσαρμόζει τη θερμοκρασία του σώματός του με αυτή του νερού. Μόλις το νερό αρχίσει να βράζει, δεν θα μπορεί πλέον να προσαρμόσει τη θερμοκρασία του και θα προσπαθήσει να πηδήξει έξω από την κατσαρόλα. Αλλά δυστυχώς, σε αυτό το σημείο είναι αδύνατο να το σκάσει επειδή έχει ήδη σπαταλήσει όλη την ενέργειά του προσαρμόζοντας τη θερμοκρασία του και πλέον δεν έχει τη δύναμη να αποδράσει. Κατά συνέπεια, ο βάτραχος βράζει μέχρι που πεθαίνει και δεν έχει τη δύναμη να πηδήξει έξω από την κατσαρόλα για να σωθεί.
Και αυτό δημιουργεί το εξής ερώτημα: τι ήταν αυτό που σκότωσε το βάτραχο; Ήταν το βραστό νερό ή η ανικανότητά του να αποφασίσει ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για να πηδήξει; Αν τον είχατε βυθίσει σε μια κατσαρόλα με νερό στους 50 βαθμούς κελσίου, θα πηδούσε απευθείας έξω από την κατσαρόλα για να σωθεί. Ωστόσο, όση ώρα προσπαθούσε να ανεχτεί τη σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας, δεν συνειδητοποίησε ότι θα μπορούσε και ότι θα έπρεπε να πηδήξει έξω. Παρομοίως, όταν η συναισθηματική επιδείνωση εξελίσσεται με αργό ρυθμό, περνά απαρατήρητη. Αυτό δικαιολογεί την έλλειψη της αντιδραστικότητας, τον λόγο που δεν εναντιωνόμαστε και καταλήγουμε να ασφυκτιούμε αργά αλλά σταθερά. Όταν λαμβάνει χώρα μια αλλαγή, αργή αλλά σταθερή, ξεφεύγει της προσοχής μας. Και συνεπώς αποτυγχάνει να προκαλέσει οποιοδήποτε είδος αντίδρασης ή εναντίωσης. Έτσι, υπάρχουν αρκετά είδη σχέσεων, εργασιακές και οικογενειακές καταστάσεις, φιλικές ή ακόμη και κοινωνικές καταστάσεις, στις οποίες πολλοί άνθρωποι πέφτουν συχνά θύματα του συνδρόμου του βραστού βατράχου.
Επομένως, όταν η εξάρτηση, η περηφάνια, ο εγωισμός ή οι απαιτήσεις αρχίζουν να κάνουν σιγά-σιγά την εμφάνισή τους, δεν είναι εύκολο να συνειδητοποιήσουμε πόσο δύσκολο είναι να βρισκόμαστε σε αυτή τη θέση. Μπορεί να αισθάνεστε όμορφα που ο σύντροφός σας σας χρειάζεται ή το αφεντικό σας σας εμπιστεύεται και σας αναθέτει διάφορες εργασίες. Είτε ακόμα που κάποιος έμπιστος φίλος ζητά συνεχώς την προσοχή σας. Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι συνεχιζόμενες απαιτήσεις μειώνουν σταδιακά την αντίδρασή σας και τον χρόνο απόκρισής σας. Εξαντλούν όλη την ενέργεια και την ικανότητά σας να δείτε ότι αυτή η σχέση στην πραγματικότητα δεν είναι υγιής. Η σιωπηλή διαδικασία της προσαρμογής στη δυσφορία είναι πιθανό να επιδεινώσει την κατάστασή σας. Έτσι, με αργό τρόπο θα αρχίσει κάποιος άλλος να ελέγχει τη ζωή σας. Αυτό θα σας εμποδίζει να δείτε και να προετοιμάσετε τον εαυτό σας για να αντιμετωπίσει την κατάσταση όπως πρέπει. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι απαραίτητο να κάνετε μια συνειδητή προσπάθεια να κρατάτε τα μάτια σας ανοιχτά και να μάθετε τι είναι αυτό που πραγματικά θέλετε.
Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε άβολα για λίγο καιρό. Πολλές φορές στους ανθρώπους γύρω σας δεν αρέσει όταν αποφασίζετε να ακολουθήσετε και να εκτιμήσετε τα δικαιώματά σας. Έχουν ήδη συνηθίσει να τα χρησιμοποιούν προς το δικό τους όφελος και αυτή η αλλαγή στάσης είναι άβολη για εκείνους. Να θυμάστε ότι μερικές φορές η λέξη «φτάνει!» μπορεί να σας εξασφαλίσει την ευεξία, να προστατεύσει την αγάπη σας για τον εαυτό σας, την αξιοπρέπεια και τα συμφέροντά σας. Συνεπώς, θα πρέπει να θυμάστε το σύνδρομο του βραστού βατράχου και ότι μπορείτε να αποφύγετε τον πόνο που μπορεί να προκαλέσετε στον εαυτό σας, αν το παρατηρήσετε εγκαίρως.
