top of page

Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με ένα καπέλο


Ο Oliver Sacks ήταν ένας ευφάνταστος, γεμάτος περιέργεια νευρολόγος, ο οποίος είχε μια πολύ βαθιά αγάπη για τη δουλειά του, τους ασθενείς του και τους ανθρώπους γενικότερα. Ήταν επίσης συγγραφέας και έγινε ευρύτερα γνωστός με το βιβλίο του «Ξυπνήματα», όπου περιγράφει την ιστορία ορισμένων ασθενών με ληθαργική εγκεφαλίτιδα, οι οποίοι μετά από δεκαετίες σιωπής, παράλυσης και απομόνωσης, παίρνοντας το φάρμακο L-Dopa ξύπνησαν, άρχισαν να περπατούν, να επικοινωνούν και να ξαναβρίσκουν τη ζωή και τις χαρές της. Βασισμένη στο βιβλίο αυτό ήταν η ομώνυμη ταινία με πρωταγωνιστές τους Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Ρόμπιν Γουίλιαμς.

Ο Sacks δημοσίευσε δέκα βιβλία που πούλησαν εκατομμύρια αντίτυπα και που ως βασικό θέμα τους είχαν τις ιστορίες των ασθενών του. Ενδιαφερόταν να περιγράψει τις ζωές των ασθενών του, οι οποίοι υπέφεραν από διάφορες εγκεφαλικές βλάβες και νευρολογικές διαταραχές, με έναν άμεσο τρόπο, εστιάζοντας την προσοχή του στις προσωπικές τους εμπειρίες, στον προσωπικό τους τρόπο να βλέπουν την ασθένεια και τη ζωή τους. Αντιμετώπιζε τους ήρωες των βιβλίων του - όλοι ιατρικές περιπτώσεις, συχνά σπάνιες, με σοβαρά νευρολογικά προβλήματα - ως μοναδικά άτομα, το καθένα από τα οποία κατοικούσε σε έναν δικό του κόσμο. Τον ενδιέφερε επίσης, ο εντυπωσιακός τρόπος με τον οποίο ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναπλάθεται, προσαρμόζεται και βρίσκει νέους δρόμους αντίληψης, όταν οι παραδοσιακοί και συνηθισμένοι δρόμοι για οποιονδήποτε λόγο έχουν μπλοκάρει. Μιλάει για «ιστορίες μεταμόρφωσης, όπως τις θέλησε η νευρολογική τύχη, μεταμόρφωσης όμως σε εναλλακτικές καταστάσεις ύπαρξης, άλλες μορφές ζωής, διαφορετικές, αλλά εξίσου ανθρώπινες.»

Όπως αναφέρει ο ίδιος, «είναι φτιαγμένος εξίσου για το επιστημονικό και το ρομαντικό και βρίσκει συνεχώς και τα δύο στην ανθρώπινη κατάσταση, όσο και στην αρρώστια, η οποία ίσως αποτελεί την πεμπτουσία της ανθρώπινης κατάστασης, γιατί ενώ και τα ζώα αρρωσταίνουν, μόνο όμως ο άνθρωπος πέφτει ολόκληρος μέσα στην αρρώστια.» Έτσι, εξιστορεί πολλές ενδιαφέρουσες περιπτώσεις, όπως αυτή ενός ζωγράφου που δεν έβλεπε τα χρώματα, ενός χειρουργού με σύνδρομο Τουρέτ ο οποίος πάσχει από ασταμάτητα και ανεξέλεγκτα τικ με εξαίρεση την ώρα που χειρουργεί και μιας αυτιστικής γυναίκας για την οποία ο κόσμος των ανθρώπων είναι εντελώς ακατανόητος και βρίσκει το νόημα της ζωής της στη μελέτη των ζώων. Επιχειρεί να κατανοήσει πώς μπορεί να νιώθει «ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με ένα καπέλο», ένας ασθενής με οπτική αγνωσία και προσωπαγνωσία, και πώς μπορεί να μοιάζει η ζωή ενός ανθρώπου με σύνδρομο Korsakoff, ο οποίος αδυνατώντας να σχηματίσει νέες αναμνήσεις, όσα χρόνια και αν περάσουν πιστεύει ότι βρίσκεται στο 1945.

Ο Oliver Sacks γεννήθηκε το 1933 στο Λονδίνο, σπούδασε ιατρική και βιολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στη συνέχεια δίδαξε κλινική νευρολογία στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Το 2006 διαγνώστηκε με μια σπάνια μορφή καρκίνου, που του έδωσε την ευκαιρία, όπως είπε, «να ατενίσει τη ζωή του από ψηλά, σαν τοπίο και με μια ολοένα βαθύτερη αίσθηση της σύνδεσης μεταξύ όλων των μερών της.» Στο τελευταίο βιβλίο του, που δημοσιεύεται λίγους μήνες πριν από τον θάνατό του το 2015, αποτιμά κριτικά τη ζωή του και εκφράζει την ευγνωμοσύνη του: «Πάνω απ’ όλα υπήρξα ένα συνειδητό ον, ένα σκεπτόμενο ον, σε τούτο τον όμορφο πλανήτη, και αυτό από μόνο του αποτελεί ένα τεράστιο προνόμιο και μια σπουδαία περιπέτεια.»

660 views
bottom of page